In de roman En nooit was iets gelogen van Ellen Heijmerikx wisselt de verteller het verhaal van haar overleden man Pepe af met zijn gedichten. De gedichten en liedjes zijn geschreven door Jos Verstegen en vullen het verhaal heel mooi aan. Ze passen in het verhaal van Pepe die copla’s schrijft. Copla’s zijn vierregelige Spaanse verzen.
Pepe vertelt in de roman van Ellen Heijmerikx zijn levensverhaal aan zijn vrouw Juanita. Hij heeft haar nog niet alles verteld. Deels uit schaamte, deels uit angst haar te verliezen. Het is een mooi verhaal over de belevenissen van een kind in het Spanje van voor, tijdens en na de burgeroorlog.
Pepe werd als als kind bevangen door copla’s. Hij hoorde ze op de markt. Tussen de snoepkraampjes verkocht een man met één hand deze volksverzen. De kleine Pepe had geen stuivers om aan de man te geven voor een gedicht die rijmde zodat je hem beter kon onthouden. Zodoende schreef hij zijn eerste copla’s zelf.
De eerste ging over honger, spoedig gevolgd door een vers over de wolken. Het is een copla waarin de honger gecombineerd wordt met het zicht op de hemel:
| De hemel is een taartenwinkel, kijk, ze drijven naar je toe, de roomkastelen met zonlichtsaus, en niemand vraagt om geld. Wie zou nog brood of witte bonen stelen? (23) |
In het klooster verandert de thematiek. Hij schrijft zijn gedichten over het klooster en de vorm van de gedichten wordt ook anders. De wolken komen heel mooi terug in het vers als zijn moeder hem ophaalt bij het klooster. Hij is door de overste weggestuurd.
| Er was een man die wolken at. Je kreeg een bordje en je mocht twee plakken van een nevel snijden. Hij goot er zonlicht overheen. (148) |
Het vers heeft mooie beeldspraak. Het voert je mee in de metaforen van de wolken en het eten. Hier geeft het lyrisch ik echt rake typeringen. De dichter Pepe schrijft mooie verzen. Iets wat de artsen ook zien in het ziekenhuis, maar ze mogen ze niet lezen. Hij schaamt zich voor zijn gedichten die hij in zijn hart altijd copla’s is blijven noemen.
Ellen Heijmerikx combineert de verzen van Jos Verstegen heel mooi in haar roman En nooit was iets gelogen. Het geeft de hoofdpersoon Pepe een gezicht. De poëzie vind ik stiekem mooier dan het verhaal. De gedichten bevatten namelijk wat het verhaal mist: ze bezitten een mooi doorleefd gevoel en een prachtige verbeelding.
Een perfecte dag voor literatuur
Dit is mijn bijdrage over En nooit was iets gelogen van Ellen Heijmerikx. We lezen dit boek bij Een perfecte dag voor literatuur van notjustanybook.nl. Lees de bijdragen van anderen in de reacties.
Ellen Heijmerikx: En nooit was iets gelogen. Roman. Met gedichten en liedjes van Jos Verstegen. Amsterdam: Nieuw Amsterdam Uitgevers, 2015. ISBN 987 90 468 1881 7. Prijs: € 19,95. 254 pagina’s.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten