De offers en De val van Jakob Duikelman

Bij het lezen van De val van Jakob Duikelman van Anne-Marieke Samson trek ik steeds een vergelijking met De offers van Kees van Beijnum. Speelt in het laatste boek een rechter onbewust naar zijn ondergang. In dit boek draait het om de aanklager.

Er ligt een lange periode tussen beide boeken. De tijd waarin het internationaal en oorlogsrecht zich ontwikkeld hebben. Lag er tussen het Tokio-tribunaal een lange leegte, in de jaren ’90 werden de oorlogsmisdadigers uit voormalig Joegoslavië en Rwanda.

Het internationaal recht heeft daarmee een heel andere positie gekregen ten opzichte van het Tokio-tribunaal waar de Nederlandse rechter Rem Brink recht spreekt. Het tribunaal kenmerkt zich door gekronkel en een sterke invloed vanuit de overwinnaar Amerika. Eerlijk oorlogsrecht moet aandacht besteden aan beide partijen.

Dat lijkt bij de tribunalen rond Joegoslavië en Rwanda veel meer aan de orde te zijn. In de roman van Anne-Marieke Samson speelt weer een andere vorm van internationaal recht een rol. Aanklager en hoofdpersoon Jakob Duikelman moet asielzoekers opsporen die zich in oorlogen hebben misdragen.

Deze vluchtelingen moeten overgeleverd worden aan de oorlogstribunalen wanneer ze oorlogsmisdaden hebben begaan. Vluchtelingen mogen geen misdadigers zijn. De vriend van zijn dochter Disi heeft oorlogsmisdaden begaan in Nigeria. Duikelman is specialist in dit Afrikaanse land. Zijn vorige vrouw kwam er zelfs vandaan.

Voor Duikelman is het een kwestie van routine om de vriend van zijn dochter te verhoren. Dat het op een jammerlijk verhoor uitloopt, past in de rest van het verhaal. Het bedriegelijke zit erin dat het aanvankelijk juist goed lijkt te lopen.

De rasmanipulator staat tegenover iemand die probeert te manipuleren, maar bij wie de wereld instort. Er ontstaat een duel, waarbij de uitkomst juist weer in lijn met de rest van de roman valt.

Anne-Marieke Samson De val van Jakob Duikelman. Amsterdam, Antwerpen: Uitgeverij De Arbeiderspers, 2014. ISBN 987 90 295 8950 5. Prijs: € 19,95. 272 pagina’s.

Een perfecte dag voor literatuur

Dit is mijn bijdrage over De val van Jakob Duikelman van Anne-Marieke Samson en De offers van Kees van Beijnum. We lazen deze boeken bij Een perfecte dag voor literatuur van notjustanybook.nl. Lees de bijdragen van anderen in de reacties.