De fabrikant Jacques van Marken is zijn vrouw Agneta dankbaar, zegt hij in de roman Agneta van Jan van der Mast. Je hebt me voor het dichterspad behoedt, stelt hij. Agneta heeft hem gewezen op zijn maatschappelijke plicht en hem met beide benen op de grond gezet.
| ‘Ik liep altijd met mijn hoofd in de wolken. Jij hebt me aan de grond gehouden, Agneta.’ Triomfantelijk achterovergeleund heft Jacques de hand met de brandende sigaar. (14) |
Dat terwijl hij zijn vrouw veroverd heeft met zijn gedichten. In zijn studententijd leert hij haar kennen. Hij woont op kamers in Delft, zij in de hoofdstad waar hij ook vandaan komt. Als hij doordeweeks studeerde, schreef hij haar brieven, afgewisseld met gedichten.
Voor hem is Agneta zijn muze geworden, zo vertelt hij haar later aan de vooravond van zijn 60e verjaardag. Ze heeft hem eveneens behoed voor het dichterspad. Agneta heeft zijn idealen bij hem aangewakkerd en de taal laten plaatsmaken voor een ander kunstwerk: de gistfabriek:
| ‘Jij hebt richting aan mijn bestaan gegeven. Dichter ben ik niet geworden. De fabriek is mijn kunstwerk geworden.’ (17) |
Dat hij zelfs bij Potgieter in Hilversum is langsgeweest met zijn werk. De dichter vond dat hij wel talent had, moet Jacques van Marken er nog wel even bij zeggen tegen zijn vrouw. Zij vindt het vooral gedweep:
| In werkelijkheid heeft de dichter hem maar één keer ontvangen. Hij klopt dat soort ontmoetingen op. (17) |
Dat de Delftse fabrikant veel gevoel voor taal heeft, blijkt wel als hij in Parijs in het Palais du Trucadéro, tegenover de wereldtentoonstelling van 1889, een lezing geeft over het tuindorp voor arbeiders dat hij gebouwd heeft. Hij weet de zaal mee te nemen met zijn grappen. Hij weet dit niveau alleen te bereiken door stimulerende middelen te gebruiken.
Dat zal hem ook breken. Het behoeden voor het dichterschap betekent ook een prestatiedwang die niet te behappen is.
Jan van der Mast: Agneta. Amsterdam: Nieuw Amsterdam uitgevers, 2015. ISBN: 978 90 468 1580 9. 256 pagina’s. Bestel
Een perfecte dag voor literatuur
Dit is mijn tweede bijdrage over Agneta van Jan van der Mast. We lazen dit boek gisteren bij Een perfecte dag voor literatuur van notjustanybook.nl. Lees de bijdragen van anderen in de reacties.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten