24 december 2015

Martelingen

image

Het Dagboek van een beul van Joel Harrington bevat naast de verschillende soorten lijfstraffen die de beul uitvoert, ook de martelingen waarmee hij een bekentenis bij de verdacht probeert af te dwingen.

Het fysieke geweld dat de ondervragers toepassen is in onze samenleving onaanvaardbaar. Al ziet de Amerikaanse historicus Joel Harrington wel overeenkomsten:

De houding tegenover misdaad en geweld in de tijd van Frantz Scmidt werd gekenmeerkt door hetzelfde onstabiele mengsel van compassie en vergelding dat we aantreffen in debatten over het tegenwoordige strafrecht. (93)

Joel Harrington stelt dat ondanks het fysieke geweld de beul vertrouwt op het inzetten van emotionele kwetsbaarheid en psychische dwang. De baarproef is een befaamde. Dit is een oeroud Germaans gebruik waarbij de verdachte wordt geonfronteerd met het slachtoffer. Ze moeten hierbij het lijk van het slachtoffer naderen en aanraken. De beul van Neurenberg meldt het inzetten van deze vorm van intimidatie slechts 1 keer in zijn carrière.

De folteringen beschrijft Joel Harrington daarna. Het gaat van vastbinden op een stoel waarbij een arsenaal van fysieke dwang de verdachte tot een bekentenis zou dwingen. Het gaat van de duimschroef, beenschroef of vuur tot aan ‘de steen’ of wipgalg. Hierbij staat de verdachte met achter de rug vastgebonden handen waarna de beul de verdachte met een katrol langzaam omhoog trekt.

Bij deze martelingen is het de verantwoordelijkheid van de beul dat de verdachte in leven blijft. Zodoende verzorgt hij na afloop persoonlijk de gebroken botten en open wonden van de gevangenen. Wanneer het vonnis voltrokken wordt, moet de misdadiger min of meer hersteld zijn van zijn verwondingen.

Hierbij zoekt Joel Harrington in het dagboek van Frantz naar aanwijzingen hoe de beul zelf over deze folteringen denkt. Dat is heel lastig te vinden, maar de Amerikaanse historicus ziet wel dat Frantz Schmidt zich bewust is van zijn positie. Hij hoeft niet tegen elke prijs een bekentenis af te dwingen:

Het feit dat hij de bevoegheid had om de foltering te staken of te ontraden, betekende dat hij aanzienlijke discretionaire bevoegdheden had wanneer hij twijfelde aan iemands schuld, wat soms tot volledige intrekking van een aanklacht leidde. (103)

Daarmee schetst Joel Harrington de beul in de 16e en 17e eeuw niet als een genadeloos mens dat er zichtbaar plezier in had zijn slachtoffers af te ranselen. Het is onderdeel van de maatschappij en zeer wreed in hedendaagse ogen, maar niet genadeloos. De genadeloosheid van de beul zoals betekenis van beul nu vooral is geworden, is zeker niet het geval bij iemand als Frantz Schmidt.

Joel Harrington: Dagboek van een beul, Meester Frantz Schmidt van Neurenberg (1554-1634). Oorspronkelijke titel: The Faithful Executioner. Vertaald door Arthur de Smet. Amsterdam: De Bezige Bij, 2013. ISBN: 978 90 234 7714 3. 364 pagina’s. Bestellen

Geen opmerkingen: