27 december 2015

Olivier Messiaen in de Laurens

image

Het orgel van de Laurenskerk in Rotterdam kenmerkt zich natuurlijk door de veelzijdigheid. De uitvoering van Olivier Messiaens orgelcyclus La Nativité du Seigneur past perfect bij het veelzijdige karakter van dit Marcussen-orgel uit 1973.

Johan Th. Lemckert, de voorganger van de huidige organist, heeft de ruime mogelijkheden van dit orgel al in zijn vele uitvoeringen bewezen. Ook een organist als Marie-Claire Alain speelde er alles op van Nicolaus Bruhns tot aan het werk van Olivier Messiaen en haar broer Jehan Alain.

Het werk van Jehan Alain heeft Hayo Boerema al eerder opgenomen op dit orgel. Nu is dus een integrale opname van het hele werk van Alains collega en tijdgenoot Olivier Messiaen aan de beurt. Een grote ondernemer want het werk van Messiaen is veel minder toegankelijk dan de orgelwerken van de in de oorlog gesneuvelde Jehan Alain.

De eerste cd met de kerstcyclus La Nativité du Seigneur is een prachtige binnenkomer. Het orgelwerk uit 1935 geeft een mooie inkijk in het oeuvre van deze moderne Franse componist. Het orgelwerk van Olivier Messiaen wordt door veel organisten erg gewaardeerd. Ze plaatsen het in de rij wat Bach voor de Barok is en Franck voor de Romantiek. Messiaen is dé componist voor de moderne tijd.

Of ik het helemaal eens ben met die mening, weet ik niet. Ik vind daarvoor een werk als Livre d’Orgue veel te ondoorgrondelijk. Alleen het deel “Chant d’oiseaux” is in deze cyclus een heel bijzonder deel door de vogelgeluiden die hier prachtig aan bod komen. Het latere oeuvre van Messiaen zoals het Livre du Saint Sacrament uit 1984 is beter te behappen, maar vraagt alsnog erg veel van de luisteraar.

De overdondering zoals bijvoorbeeld de werken van Jan Welmers op mij hebben, blijven uit. Het orgelwerk van Messiaen vraagt veel luisteren en diep bestuderen. Ergens druist dat tegen mijn gevoel in dat muziek je gelijk moet aangrijpen en niet een hele diepe studie van je vraagt.

Overigens hoor ik de laatste 10 jaar veel minder organisten lovend over het werk van Olivier Messiaen. Ook wordt zijn muziek betreurend weinig uitgevoerd. Alleen daarom verdient het initiatief van Hayo Boerema buitengewoon veel lof. Ik ben dan ook zeer benieuwd naar de andere uitvoeringen, waarbij ik misschien nog wel het meest nieuwsgierig ben naar de uitvoering van het Livre d’Orgue.

Geen opmerkingen: